Phật Giáo – Buddha.com.vn Phật Giáo – Buddha.com.vn
Related Articles
Pháp, niệm Tăng, niệm giới, niệm xả, niệm Thiên, niệm thiện, niệm hơi thở, niệm thân thể, niệm chết. Đây gọi là pháp thiện thế gian.
Này Tu Bồ Đề! Những gì là pháp bất thiện? Sát sinh, trộm cướp, tà dâm, vọng ngữ;
lưỡng thiệt, ác khẩu, ỷ ngữ, tham lẫn, não hại, tà kiến, thập bất thiện đạo này gọi là pháp bất thiện.
Này Tu Bồ Đề! Những gì là pháp hữu ký? Pháp thiện hoặc pháp bất thiện gọi là pháp hữu ký.
Này Tu Bồ Đề! Những gì là pháp vô ký? Vô ký thân nghiệp, khẩu nghiệp, ý nghiệp, vô ký tứ đại, vô ký ngũ ấm, thập nhị nhập, thập bát giới, vô ký báo, đây gọi là pháp vô ký.
Này Tu Bồ Đề! Những gì là pháp thế gian? Ngũ ấm, thập nhị nhập, thập bát giới, thập thiện đạo, tứ thiền, tứ vô lượng tâm, tứ vô sắc định, đây gọi là pháp thế gian.
Này Tu Bồ Đề! Những gì là pháp xuất thế gian? Tứ niệm xứ, tứ chính cần, tứ vô ý túc, ngũ căn, ngũ lực, thất giác phần, bát thánh đạo phần, không giải thoát môn, vô tướng giải thoát môn, vô tác giải thoát môn, vị tri dục trí căn, tri căn dĩ tri căn, hữu giác hữu quán tam muội, vô giác hữu quán tam muội, vô giác vô quán, tam muội, bát bội xả, nội không đến vô pháp hữu pháp không thập lực, tứ vô sử úy, tứ vô ngại trí, mưòi tám pháp bất cộng, nhất thiết trí, đây gọi là pháp xuất thế gian.
Này Tu Bồ Đề! Những gì là pháp hữu lậu? Ngũ ấm, thập nhị nhập, thập bát giới, lục chủng, lục xúc, lục thọ, tứ thiền, tứ vô lượng tâm, tứ vô sắc định, đây gọi là pháp hữu lậu.
Này Tu Bồ Đề! Những gì là pháp vô lậu? Tứ niệm xứ nhẫn đến bất cộng pháp và nhất thiết trí, đây gọi là pháp vô lậu.
Này Tu Bồ Đề! Những gì là pháp hữu vi? Nếu là pháp có sinh, có trụ, có diệt, Dục giới, Sắc giới, Vô sắc giới, ngũ ấm nhẫn đến ý xúc, nhân duyên, sinh thọ, tứ niệm xứ nhẫn đến pháp bất cộng và nhất thiết trí, đây gọi là pháp hữu vi.
Này Tu Bồ Đề! Những gì là pháp vô vi? Nếu là pháp bất sinh, bất trụ, bất diệt, sạch tham, sân, si, pháp như, pháp tính, pháp tướng, pháp vị, thiệt tế, đây gọi là pháp vô vi.
Này Tu Bồ Đề! Những gì là cộng pháp? Tứ thiền, tứ vô lượng tâm, tứ vô sắc định, đây gọi là cộng pháp.
Này Tu Bồ Đề! Những gì là bất cộng pháp?
Tứ niệm xứ nhẫn đến mười tám pháp bất cộng, đây gọi là bất cộng pháp.
Này Tu Bồ Đề! Ở trong những pháp tứ tướng không đây, đại Bồ Tát chẳng nên chấp trước, vì bất động vậy. Đại Bồ Tát cũng phải biết tất cả pháp chẳng có hai tướng, vì bất động vậy.
Đây gọi là Bồ Tát nghĩa”.
PHẨM KIM CANG THỨ MƯỜI BA
Ngài Tu Bồ Đề thưa: “Bạch đức Thế Tôn! Do cớ gì mà Bồ Tát được gọi là đại Bồ Tát?”.
Đức Phật nói: “Này Tu Bồ Đề! Ở trong quyết định chúng, Bồ Tát này là bậc thượng. thủ nên gọi là đại Bồ Tát.
Đây là quyết định chúng: tính địa nhân, bát nhân, Tu Đà Hoàn, Tư Đà Hàm,A Na Hàm, A La Hán, Bích Chi Phật, sơ phát tâm Bồ Tát nhẫn đến bất thối chuyển địa Bồ Tát.
Này Tu Bồ Đề! Đại Bồ Tát phát đại tâm chẳng hư hoại như kim cang, thời sẽ là bậc thượng thủ trong quyết định chúng”.
Ngài Tu Bồ Đề thưa: “Bạch đức Thế Tôn! Đại Bồ Tát phát tâm thế nào mà gọi là phát đặi tâm như kim cang chẳng hự hoại?”.
Đức Phật nói: “Này Tu Bồ Đề! Đại Bồ Tát phát sinh tâm như vầy:
Ở trong vô lượng đời sinh tử, tôi sẽ đại thệ trang nghiêm, tôi sẽ bỏ tất cả sở hữu, tôi sẽ đối với tất cả chúng sinh bằng tâm bình đẳng, tôi sẽ phải đem Tam thừa độ thoát tất cả chúng sinh, làm cho họ nhập vô dư Niết Bàn, tôi độ tất cả chúng sinh xong rồi nhẫn đến không có một người nhập Niết Bàn tôi sẽ phải hiểu rõ tướng bất sinh của tất cả pháp, tôi sẽ thuần dùng tâm nhất thiết chủng trí để thật hành sáu ba la mật, tôi sẽ phải học trí huệ tỏ thấu tất cả pháp, tôi sẽ phải tỏ thấu chư pháp nhất tướng trí môn, tôi sẽ phải tỏ thấu nhẫn đến chư pháp vô lượng tướng trí môn.
Đây gọi là đại Bồ Tát phát sinh đại tâm chẳng hư hoại như kim cang. An trụ trong đại tâm này, đại Bồ Tát là bậc thượng thủ trong quyết định chúng. Vì pháp dụng đây vô sở đắc vậy.
Lại này Tu Bồ Đề Đại Bồ Tát phát tâm như vày:
Tôi sẽ thay thế cho tất cả chúng sinh trong mười phương mà chịu những sự đau khổ, hoặc chúng sinh Địa ngục, hoặc chúng sinh các loài Súc sinh hoặc chúng sinh Ngạ quỷ, nhẫn đến thay thế chịu khổ nhọc cho mỗi một chúng sinh trong vô lượng trăm ngàn ức kiếp đến khi nào chúng sinh ấy đã được nhập vô dư Niết Bàn, sau đó tôi tự vun trồng thiện căn trong vô lượng trăm ngàn ức vô số kiếp sẽ được Vô thượng Bồ đề.
Đây là đại tâm như kim cang chẳng hư hoại. An trụ trong đại tâm này, đại Bồ Tát là bậc thượng thủ trong quyết định chúng.
Này Tu Bồ Đề! Đại Bồ Tát lại phát sinh đại khoái tâm. Từ lúc sơ phát tâm nhẫn đến khi thành Vô thượng Bồ đề, đại Bồ Tát chẳng sinh tâm tham nhiễm, sân khuể, ngu si, kiêu mạn, cũng chẳng sinh tâm Thanh Văn, tâm Bích Chi Phật
Đây là đại khoái tâm. An trụ trong đại khoái tâm này, đại Bồ Tát là bậc thượng thủ trong quyết định chúng. Đại Bồ Tát cũng chẳng nghĩ nhớ có đại khoái tâm này.
Này Tu Bồ Đề! Đại Bồ Tát lại phải phát sinh bất động tâm, chính là tâm thường nghĩ nhớ nhất thiết chủng trí, cũng chẳng nghĩ nhớ là mình có tâm bất động này.
Này Tu Bồ Đề! Đại Bồ Tát lại phải phát sinh tâm lợi ích an lạc cho tất cả chúng sinh, chính là cứu tế tất cả chúng sinh và chẳng rời bỏ tất cả chúng sinh, cũng chẳng nghĩ nhớ có tâm lợi ích an lạc này.
Do đây nên đại Bồ Tát thật hành Bát nhã ba la mật là bậc thượng thủ trong quyết định chúng.
Lại này Tu Bồ Đề! Đại Bồ Tát phải phát sinh tâm dục pháp, hỉ pháp, lạc pháp.
Gì là pháp? Chính là thiệt tướng của các pháp. Nơi pháp này mà tin chịu và lãnh thọ thời gọi là dục pháp và hỉ pháp. Còn thường tu hành pháp này thời gọi là lạc pháp.
Do đây nên đại Bồ Tát thật hành Bát nhã ba la mật có thể làm bậc thượng thủ trong quyết định chúng. Vì pháp dụng đây vô sử đắc vậy.
Này Tu Bồ Đề! Lúc thật hành Bát nhã ba la mật, đại Bồ Tát an trụ nội không nhẫn đến vô pháp hữu pháp không, thời có thể làm thượng thủ trong quyết định chúng. Vì pháp dụng đây vô sở đắc vậy.
Lại này Tu Bồ Đề! Lúc thật hành Bát nhã ba la mật, đại Bồ Tát an trụ trong tứ niệm xứ nhẫn đến trong mười tám pháp bất cộng, thời có thể làm thượng thủ trong quyết định chúng. Vì pháp dụng đây vô sử đắc vậy.
Lại này Tu Bồ Đề! Lúc thật hành Bát nhã ba la mật, đại Bồ Tát an trụ trong như kim cang tam muội nhẫn đến an trụ trong ly chấp trước như hư không bất nhiễm tam muội, thời là bậc thượng thủ trong quyết định chúng. Vì pháp dụng đây vô sở đắc vậy.
Này Tu Bồ Đề! Đại Bồ Tát an trụ trong các pháp như vậy thời có thể làm thượng thủ trong quyết định chúng. Do duyên cớ gì mà Bồ Tát được gọi là đại Bồ Tát”.
PHẨM ĐOẠN CHU KIẾN THỨ MƯỜI BỐN
Ngài Xá Lợi Phất thưa: “Bạch đức Thế Tôn! Con cũng muốn nói sở dĩ Bồ Tát được gọi là đại Bồ Tát”.
Đức Phật bảo Ngài Xá Lọi Phất: “ông cứ nói”.
Ngài Xá Lợi Phất nói: “Ngã kiến, thọ kiến, mạng kiến, chúng sinh kiến, sinh kiến, dưỡng dục kiến, chúng số kiến, nhân kiến, tác kiến, sử tác kiến, khởi kiến, sử khởi kiến, thọ kiến, sử thọ kiến, tri giả kiến, kiến giả kiến, đoạn kiến, thường kiến, hữu kiến, vô kiến, ấm kiến, nhập kiến, hữu kiến, giới kiến, đế kiến, nhân duyên kiến, niệm xứ kiến, nhẫn đến bất cộng pháp kiến, Phật đạo kiến, thành tựu chúng sinh kiến, tịnh Phật quốc độ kiến, Phật kiến, chuyển pháp luân kiến.
