Phật Giáo – Buddha.com.vn Phật Giáo – Buddha.com.vn
Related Articles
PHẨM THỨ MƯỜI MỘT TÂM Ý
1- PHẬT DẠY SÁU GIÁC QUAN CHẠY THEO SÁU DỤC ĐỀU DO TÂM Ý CẢ
Lúc Phật còn tại thế, có một đạo nhơn, ở nơi cội cây gần mé sông ngồi tu, luôn mười hai năm như thế nhưng tánh tham không trừ được Tâm ý rong ruổi, sáu giác quan chạy theo sáu dục : Mắt theo sắc, tai theo tiếng, mũi theo mùi, miệng đắm vị, thân nhiễm xúc, tâm chấp pháp. Thân ngồi yên thời ý chạy rong, hành giả không dừng chút nào cả, suốt mười hai năm cũng không được đạo.
Phật biết đến lúc độ được, liền giả ra một vị Sa-môn đi đến nơi ấy, cùng nghỉ nơi cội cây. Chốc lát trăng mọc sáng, có con rùa từ mé sông bò lên hướng về cội cây, cùng lúc lại có con chó biển đói đi kiếm ăn, gặp con rùa muốn bắt để ăn, rùa bèn rút đầu đuôi và bốn chân vào vỏ, con chó không thể ăn được, bèn bỏ đi, chó vừa đi xa, con rùa lại ló đầu chân ra đi như cũ, liền được thoát nạn không lo chi cả. Lúc ấy, đạo nhơn nói với Sa- môn : Con rùa ấy có vỏ để hộ mạng, con chó biển không làm chi được nó.
Hóa Sa-môn đáp :
– Tôi nghĩ người đời không được như con rùa ấy, không biết lẽ vô thường, chạy theo lục tình ngoại ma. Đến khi thân tan, thần thức đi nơi khác, sống chết luân chuyển trong năm đường không bao giờ cùng, cực khổ trăm ngàn đều do ý tạo cả, nên tự cảnh tỉnh cầu vượt khỏi mới mong an nhàn.
Lúc ấy, hóa Sa-môn liền nói kệ :
Hữu thân bất cửu
Giai đương quy thế
Hình hoại thần khứ
Ký trụ hà tham
Tâm vụ tạo xứ
Vãng lai vô đoan
Niệm đa tà tích
Tự vi chiêu hoạn
Thị ý tự tạo
Phi phụ mẫu vi
Khả miễn hướng chánh
Vi phước vật hồi
Tàng lục như quy
Phòng ý như thành
Huệ dữ ma chiến
Thắng tắc vô hoạn.
Thân này không lâu
Đều vào lòng đất
Hình hoại thần đi
Sống gởi tham chi
Tâm chuyên tạo nghiệp
Qua lại không cùng
Nghĩ nhiều phức tạp
Tự mình chuốc hoạn
Ấy là ý tạo
Phi cha mẹ làm
Cố gắng hướng chánh
Là phước ắt đến
Giấu sâu như rùa
Phòng ý như thành
Huệ chiến cùng ma
Ắt thắng khỏi lo.
Khi ấy, Tỳ-kheo nghe nói kệ xong, dứt tham, hết vọng, liền chứng quả A-la-hán, biết hóa Sa-môn là Phật Thế Tôn, nên sửa y phục cung kính cúi đầu lễ dưới chân Phật, các vị Trời, Rồng, Quỷ, Thần thảy đều hoan hỷ.
