Kinh : Anan, buổi sớm mai ông thường lấy tay Xoa đầu, ý ông thế nào ? Trong việc biết xoa đó, lấy cái gì làm cái biết cảm xúc ? Cái biết ấy ở nơi tay hay ở nơi đầu?
Nếu nó ở nơi tay, mà cái đầu không biết, làm sao thành ra cảm xúc? Nếu nói ở nơi đầu, mà cái tay lại vô dụng thì làm sao gọi là cảm xúc ? Nếu đầu lẫn tay mỗi cái đều có cái biết, thì một mình Anan lại có hai cái thân hay sao ? Nếu đầu và tay đều do một cảm xúc sanh ra thì tay và đầu phải là một tự thể. Mà nếu chỉ có một tự thể thì cảm xúc không thành được. Còn nếu là hai thể thì cảm xúc ở phía nào? Ở bên năng thì không ở bên sở, ở bên sở thì không có ở bên năng. Chẳng có lẽ là hư không tạo thành cảm xúc cho ông ?
“Thế nên, phải biết: cảm xúc và thân căn đều không xứ sở. Tức cái thân biết cảm xúc và cái cảm xúc, cả hai đều hư vọng, vốn chẳng phải tánh nhân duyên, chẳng phải tánh tự nhiên.
Thông rằng: Ở đây, chỉ rõ tánh xúc là hư vọng, ở năng thì chẳng ở sở, ờ sở thì chẳng ở năng. Năng sở đều chẳng phải, thì xúc tức là Tánh Chân Như.
Kinh Hoa Nghiêm nói: “Như thế, tự tánh như huyễn, như mộng, như bóng dáng rốt chẳng thành tựu. Trong Tánh Chân Như các pháp tùy duyên. Tuy là tùy duyên, các pháp quy tánh. Khi tùy duyên thì hình như có hiện ra. Như xem làm huyễn thuật : không có mà có. Như nhìn cảnh mộng:
không thấy mà thấy. Như xem ảnh trong nước: chẳng phải sanh ra, chảng phải nhập vào. Như nhìn bóng trong gương : chẳng trong, chẳng ngoài. Vì vô tánh mà tùy duyên, nên lý chẳng thành tựu. Vì tùy duyên mà vô tánh, nên sự chẳng thành tựu. Lý sự không thành tựu thì tất cả các pháp đều không thành. Cũng như trong chiêm bao mộng thấy đánh võ với người : cũng có cảm nhận xúc chạm, nhưng rốt ráo ai là người đánh, ai cảm thấy bị đánh ? Thế nên, tất cả các pháp đều như thế cả.”
Tổ Bửu Phước thấy có vị tăng đi lại, lấy cây gậy đánh vào cây cột lộ trụ, rồi đánh vào đầu ông tăng.
Vị này buông tiếng kêu đau.
Tổ Phước nói : “Cái ây vì sao chẳng đau ?”
Vị tăng không đáp được.
Tổ Huyền Giác nói thay rằng: “Ham đi thì chống gậy.”
Lại còn Tổ Bửu Giác có lần hỏi Ông Chuyển vận phán quan là Hạ Ỷ rằng : “Ông nói Hữu Tình với Vô Tình đều cùng một thể phải không ?”
Khi ấy, có con chó nằm dưới bàn hương án, bèn lấy cây thước đập xuống bàn hương án rồi lại đập con chó, nói : “Con chó hữu tình thì chạy đi, bàn hương án vô tình thì vẫn còn đó. Như thế sao là một thể được ?”
Ông Hạ Ỷ không thể đáp.
Tổ Bửu Giác nói: “Vừa mới tư duy liền thành dư pháp !”
Cái hiểu biết của chư vị Thánh đời trước trao truyền cho nhau đều là ý chỉ này.