II. CHỈ RA HAI THỨ VỌNG THẤY

Kinh : Anan, tất cả chúng sanh luân hồi trong thế gian đều do hai cái vọng thấy điên đảo phân biệt. Ngay nơi tâm tánh mà phát sanh, ngay theo nghiệp mà xoay vần. Thế nào là hai cái vọng thấy? Một là, cái Vọng Thấy Biệt Nghiệp của chúng sanh. Hai là, cái Vọng Thấy Đồng Phận của chúng sanh.

Thông rằng : sắp nói rõ cái Kiến Tinh (cái thấy) là hư vọng, nên dùng hai cái Vọng Kiến Biệt Nghiệp và Đồng Phận mà chỉ bày. Đã rố Biệt Nghiệp là hư vọng thì cái hư vọng của Đồng Phận có thể suy ra vậy. Đã biết Đồng Phận là hư vọng, thì có thể suy ra cái hư vọng của Kiến Tinh. Biết Kiến Tinh là hư vọng thì rõ ngay Tánh Thấy chẳng hư vọng. Hiểu suốt chỗ này thì Tánh Thấy chẳng phải là cái thấy, có thể tự suốt nhiên không nghi ngờ gì nữa.
Thấy, nghe, hay, biết cũng cùng là hư vọng điên đảo, vậy sao chỉ biện rõ ở cái thấy mà thôi ? Ở đoạn trước đãnói, “Khiến cho ông bị trôi lăn là lỗi ở tâm và con mắt”. Cho nên trôi nổi bôn ba theo sắc, chỉ có cái thấy là khó trị nhất.
Ông Anan bị Cô Ma Đăng Già mê hoặc, đó chẳng phải Cô Ma Đăng Già mê hoặc ông Anan, mà chính là do cái vọng thấy của Anan làm nên bệnh. Huống gì cái vọng thấy lưu chuyển này lại thuộc về sanh diệt, mà cái Thấy Chân Thật (Chơn Kiến) thì chẳng thể trả về đâu, lặng trong thường trụ. Cho nên lấy cái thấy của người mù mà thấy sắc, thì sắc chẳng đáng ưa! Lấy cái thấy của thấy tối mà thấy ánh sáng, tức là cái thấy vốn chẳng có sáng, có tối. Đạt thẳng đến cái gốc nguồn của mọi cái thấy, thì rõ suốt cái tánh thấy vốn không có cái thấy nào đến được, thế thì còn đâu cái lầm lỗi trôi lăn ?
Xưa, Tổ Quy Sơn hỏi Ngài Ngưỡng Sơn : “Chúng sanh trong đại địa, cái nghiệp thức mang mang, vốn không có gốc rễ, căn cứ. Ông làm sao biết kia có hay không có ?”
Ngưỡng Sơn đáp : “Huệ Tịch này có chỗ nghiệm xét/’
Khi ấy, có một vị tăng đi ngang trước mặt, Ngài Ngưỡng Sơn gọi : “Thầy Xà lê!”
Vị tăng quay đầu lại.
Ngưỡng Sơn nói ” “Thưa Hòa thượng, cái này chính là nghiệp thức mang mang, không có gốc rễ, căn cứ.”
Tổ Quy Sơn nói : “Đây thật là một giọt sữa sư tử, làm tiêu sáu đấu sữa lừa !”
Ngài Thiên Đồng tụng rằng :
“Một gọi, quay đầu biết ta không ?
Lưới trăng thưa thớt lại thành cong (như móc câu)
Con quý ngàn vàng vừa lưu lạc Mờ mịt đường cùng chắc thấy sầu
Một tắc này đây, gọi là Vọng Kiến Biệt Nghiệp được đó!
Ông Thượng thơ Trần Tháo đang cùng những bạn đồng liêu ở trên lầu thì thấy có vài nhà sư đi tới.
Có một vị quan nói : “Những người đi tới đó đều là tăng hành cước.”
Trần Tháo nói: “Chẳng phải đâu,”
Vị quan nói rằng: “Sao biết chẳng phải ?”
Tháo nói : “Chờ tới rồi thẩm nghiệm xem.”
Chốc lát, các vị sư đi tới trước lầu. Ông Tháo đột nhiên kêu lớn: “Thượng tọa !”
Các nhà sư đều ngẩng đầu lên.
Ông liền nói với các vị quan rằng: “Chẳng tin đạo”
Các quan ngơ ngác.
Ngài Thiên Đồng nêu lên rằng : “Trần Thượng thơ ngay mặt mà nêu rõ, dối Ngài Trường Lô một điểm chẳng được !”
Tức một tắc này, gọi là Vọng Kiến Đồng Phận thì được lắm ! Nhưng nếu trong các vị sư, có vị khi nghe la mà chẳng quay đầu, ắt khiến Ngài Ngưỡng Sơn phải nhổ lưỡi ra và Ông Trần Tháo phải xin lỗi đấy.

About namcuulong

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *