Home / KINH - LUẬN / Kinh Pháp Cú thí dụ / KPCTD PHẨM THỨ CHÍN – SONG YẾU

KPCTD PHẨM THỨ CHÍN – SONG YẾU

Thấy phước nghiệp tâm an ổn
Nay hoan hỷ sau hoan hỷ
Làm lành cả hai hoan hỷ
Mừng rằng ta đã tạo phước
Sanh cõi lành hoan hỷ hơn.
Lúc ấy, vua Lưu Ly khởi binh chinh phạt nước Xá-di giết hại những người được dấu đạo của Thích Ca, tàn bạo vô đạo tạo đầy những tội ngũ nghịch. Phật huyền ký vua Lưu Ly bất hiếu bất trung, bị nhiều tội rất sâu nặng, sau bảy ngày nữa bị vào địa ngục lửa thiêu chết. Lại quan Thái Sử ghi cùng Phật thọ ký đồng nhau, vua Lưu Ly rất lo sợ, liền ngồi thuyền đi trên dòng sông, nghĩ rằng ta nay ở trên nước, lửa đâu mà đến ! Thời hạn bảy ngày đã hết, giữa trưa tự nhiên có lửa từ trong nước phát ra thiêu chiếc thuyền. Thuyền chìm, vua cũng bị thiêu chết chìm theo.
Khi ấy, Thế Tôn liền nói bài kệ :
Tạo ưu hậu ưu
Hành ác lường ưu
Bĩ ưu duy cụ

Kiến tội tâm cừ
Kim hối hậu hối
Vi ác lưỡng hối
Quyết vi tự ương
Thọ tội nhiệt não
Tạo khổ sau chịu khổ hơn
Làm ác sẽ bị hai khổ
Kia khổ vì chỉ lo sợ
Thấy tội tâm rất sợ hãi
Nay hối hận sau hối hận
Làm ác bị hai hối hận
Buồn ràng ta đã tạo ác
Đọa ác thú còn khổ hơn.
Phật nói xong, bảo các Tỳ-kheo, Thái tử Kỳ-đà chẳng tham vinh vị, thà chết một lòng giữ đạo, sanh lên cõi trời, vui vẻ tự nhiên, vua Lưu Ly ngu mê khoái ý, chết đọa địa ngục chịu khổ vô cùng. Tất cả trên thế gian giàu sang, nghèo hèn, đều bị vô thường không có trường tồn, người cao sĩ thà bỏ thân mạng để làm tròn món báu tinh thần.
Phật nói Kinh này xong, mọi người trong hội tin lời Phật dạy cả thảy đều vâng làm.

3- PHẬT ĐỘ BẢY MƯƠI BÀ LA MÔN

Xưa kia, ở sau núi Kỳ-xà-quật, có trên bảy mươi nhà, đời trước phước nhiều, kiếp này đáng độ Phật biết rõ nên đến thôn của họ dùng thần thông làm rõ Chánh đạo. Dân chúng trong làng thấy Phật tướng sáng vòi vọi, không ai chẳng kính phục. Ngồi dưới cội cây, Phật hỏi thăm các Phạm Chí:
– Mấy ông ở chôn núi non này đã mấy đời rồi và làm gì sanh nhai ?
– Chúng tôi ở đây kể ra trên ba mươi đời rồi, lấy nghề làm ruộng nuôi thú sanh sống.
– Có tu hạnh nào để cầu giải thoát sanh tử chăng ?
– Chúng tôi thờ mặt trăng, mặt trời, thần lửa, thần nước, tùy thời cúng kiến. Nếu có người chết thì lớn nhỏ chúng tôi xúm lại, xướng, chúc sanh về cõi trời, giúp họ xa lìa sanh tử.
Phật nói với các người Bà-la-môn ấy :
– Làm ruộng nuôi thú, thờ cúng nhựt nguyệt, thủy hỏa, hát, chúc về trời, tất cả không phải là phép thoát ly sanh tử và trường tồn. Hưởng phước tột độ, không quá hai mươi tám tầng trời, không đắc huệ thì phải trở lại, rơi vào ba nẻo.
Chỉ có xuất gia tu tâm thanh tịnh, đi vào tịch tĩnh thì mới được Nê-hoàn (Niết-bàn).
Nói xong, Phật đọc bài kệ :
Dĩ Chơn vi ngụy
Dĩ ngụy vi Chơn
Thị vi tà kế
Bất đắc Chơn lị (lợi)
Tri Chơn vi Chơn
Kiến ngụy vi ngụy
Thị vi chánh kế
Tất đắc Chơn lị (lợi)
Thế gian hữu tử
Tam giới vô an
Chư Thiên tuy lạc
Phước tân diệc tan
Quán chư thế gian
Vô sanh bất chung
Dục ly sanh tử
Đương hành đạo Chơn.

Lấy chơn làm ngụy
Lấy ngụy lâm chơn
Đó là tính sái
Chẳng được thật lợi
Biết chơn là chơn
Thấy ngụy là ngụy
Đó là tính đúng
Ắt được thật lợi
Thế gian đều chết
Ba cõi không an
Chư Thiên tuy vui
Phước hết cũng tan
Xét Việc thế gian
Có đầu có đuôi
Muốn lìa sanh tử
Đi đường chánh chơn
Lấy chơn làm ngụy
Lấy ngụy lâm chơn
Đó là tính sái
Chẳng được thật lợi
Biết chơn là chơn
Thấy ngụy là ngụy
Đó là tính đúng
Ắt được thật lợi
Thế gian đều chết
Ba cõi không an
Chư Thiên tuy vui
Phước hết cũng tan
Xét Việc thế gian
Có đầu có đuôi
Muốn lìa sanh tử
Đi đường chánh chơn.
Bảy mươi Bà-la-môn nghe lời Phật nói, chi xiết vui mừng, lòng dạ cởi mở, nguyện làm Sa-môn, Phật nói : “Lành thay ! Tỳ-kheo !”. Râu tóc đều rụng, tất cả trở thành Sa-môn. Phật và các Tỳ-kheo đồng về Tinh xá. Nhưng dọc đường các tân Sa-môn nhớ vợ, nhớ nhà, người người đều thối chí, thêm nỗi trời mưa lòng càng áo não. Phật biết ý các tân Tỳ-kheo bèn hóa ra mười gian nhà bên cạnh đường, rồi cùng các đệ tử vào đó trú mưa. Nhưng nhà dột nát, nhân đó
Phật đọc bài kệ :
Cái ốc bất mật
Thiên vũ tắc lậu
Bất ý duy hành
Dâm dật vi xuyên
Cái ốc thiện mật
Vũ tắc bất lậu
Nhiếp ý duy hành
Dâm dật bốt sanh

Mái nhà thưa thớt
Mưa đổ phải dột
Ý chẳng một đường
Dâm dật xoi ngang
Mái nhà lợp kín .
Dẫu mưa chẳng dột
Giữ ý một đường
Lòng dục chẳng sanh.
Bảy mươi Sa-môn nghe xong bài kệ, tuy gượng tự chủ, lòng cứ buồn buồn. Mưa tạnh lại đi. Dưới đất có mảnh giấy cũ, Phật dạy các thầy Tỳ-kheo lượm lên, Phật hỏi :
– Giấy gì vậy ?
– Bạch Thế Tôn, chắc giấy gói hương, tuy bị vất bỏ mùi thơm vẫn còn.
Thầy trò lại đi. Lại thấy dướỉ đất một khúc dây, Phật bảo lượm và hỏi dây gì ? Các Sa-môn bạch :

– Tanh quá, chắc dây này đã dùng cột cá.

Phật nói với các Tỳ-kheo

– Ở chỗ nguồn cội vật nào cũng sạch, chỉ vì nhân duyên mà hưng khởi tội phước. Gần hiền minh, đạo nghĩa thịnh; bạn ngu tối, tai họa nhiều. Giấy dây kia cũng vậy : Gần hương thì thơm, cột cá thì thúi, thơm thúi thâm nhiễm lần hồi mà không tự biết.
Phật nói bài kệ :
Bỉ phu nhiễm nhơn
Như cận xú vật
Tiệm mê tập phi
Bất giác thành ác
Hiền phu nhiễm nhơn
Như phụ hương huân
Tấn trí tập thiện
Hạnh thành phương khiết

Thô tục nhiễm người
Như gần vật thúi
Lần lần quen sai
Chẳng hay thành ác
Hiền Thánh nhiễm người
Như ướp mùi hương
Trí mở lành quen
Hạnh thành thơm sạch.
Bảy mươi Sa-môn nghe xong, biết ham muốn nhà cửa là đầm thúi, vợ là gông, con là cùm, lòng tin vững chắc, về đến Tinh xá, giữ ý một đường được đạo A-la-hán.

Thích nghĩa

(1) Nhà lợp không kín ắt bị mưa dột, củng vậy người tâm không khéo tu ắt bị tham dục lọt vào.
(2) Nhà khéo lợp kín ắt không bị mưa dột; cũng vậy người tâm kheo tu ắt không bị tham dục iọt vào

About namcuulong

Check Also

PHẨM THỨ BA MƯƠI SÁU – NIẾT BÀN

PHẨM THỨ BA MƯƠI SÁU – NIẾT BÀN PHẬT DẠY NƯỚC NÀO CÓ BẢY ĐIỀU ...

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *